Samenwonen

Voor ongehuwd samenwonenden is bij wet op de meeste gebieden weinig tot niets geregeld. Het huwelijk en het (ten overstaan van een ambtenaar van de Burgerlijke Stand afgesloten) officiële geregistreerde partnerschap zijn op dit moment de enige samenlevingsvormen die wettelijk zijn geregeld. Zelfs als u zeer lange tijd met uw partner samenwoont, blijft de wet u op veel gebieden (erfrecht!) als volstrekte vreemden van elkaar beschouwen.

Voor mensen die samen gaan wonen zonder direct een huwelijk of een geregistreerd partnerschap aan te gaan, is het dan ook sterk aan te raden een samenlevingscontract op te stellen. Dit is tevens aan te raden als u al een aantal jaren samenwoont. De notaris adviseert u en maakt hiertoe een notariële akte op.

Met een samenlevingscontract kunt u uw onderlinge afspraken vastleggen voor het geval de relatie wordt verbroken. Daarnaast kunnen tot op zekere hoogte regelingen opgenomen worden voor de situatie dat één van beide partners zou komen te overlijden. Wilt u echter regelen dat uw partner uw gehele vermogen erft bij uw overlijden, dan dient u hiervoor in de regel ook een testament op te laten maken.

Samenlevingscontract

In principe zijn partners vrij om in het contract te regelen wat zij wensen. In ieder geval is het belangrijk om over de volgende onderwerpen iets te regelen:

De kosten van de huishouding; hoe worden deze verdeeld?
De gemeenschappelijk te gebruiken inboedel; hoe wordt deze verdeeld bij beëindiging van de relatie?
Het vastleggen welke zaken gemeenschappelijk eigendom zijn en welke zaken privé eigendom zijn.
In geval van een eigen woning: het vastleggen welk aandeel iedere partner in de koopsom heeft bijgedragen en welk aandeel ieder betaalt in de rente en aflossing van de hypotheek. En daarop aansluitend wat ieders rechten zijn bij het einde van de relatie.
In het geval van het wonen in een huurwoning kan het belangrijk zijn dat beide partners als huurder worden aangemerkt, zodat de partner-niet-huurder niet uit het huis gezet kan worden.
Het al dan niet opnemen van een verblijvingsbeding. Met een dergelijk beding ‘verblijven' bij overlijden van één van de partners, de gemeenschappelijke zaken automatisch aan de langstlevende partner. In meer gecompliceerde familierelaties is het opnemen van een dergelijk beding niet altijd wenselijk.
Een andere belangrijke reden voor het opmaken van een samenlevingscontract heeft te maken met te betalen belasting (successierechten) in de situatie van overlijden van één van de partners. Met een samenlevingscontract kan in deze situatie een soms zeer aanzienlijke belastingbesparing (successierechten) gerealiseerd worden.

In een situatie waarin partners van elkaar gaan erven omdat zij dit testamentair vast hebben gelegd, kunnen door het samenlevingscontract de successierechten soms veel lager zijn dan zonder een dergelijk contract.

Tenslotte kan een samenlevingscontract wenselijk zijn omdat de meeste (zo niet alle) pensioenfondsen een notarieel samenlevingscontract eisen om de partner in aanmerking te laten komen voor een partnerpensioen.